પોરબંદર: બરડા વન્યજીવ અભયારણ્યમાં વન્યજીવનની વિવિધતા વધારવા માટે 33 ચિત્તલ (હરણ)ને નિયુક્ત સુરક્ષિત વિસ્તારમાં મુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. આ કામ ગુજરાત વન વિભાગે વાનતારા સાથે મળીને કર્યું છે.
આ હરણને જામનગરમાં વાનતારાની એક્સ-સીટુ કન્ઝર્વેશન સુવિધામાંથી ખાસ તૈયાર કરેલી એમ્બ્યુલન્સમાં બરડા વન્યજીવ અભયારણ્યમાં લાવવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ, ઇકોલોજીકલ યોગ્યતા અને સહાયક પ્રણાલીઓની તૈયારીની ખાતરી કર્યા પછી, વન વિભાગની દેખરેખ હેઠળ હરણોને છોડવામાં આવ્યા હતા.
ગ્રીન્સ ઝૂઓલોજિકલ, રેસ્ક્યુ એન્ડ રિહેબિલિટેશન સેન્ટરના ડિરેક્ટર ડૉ. બ્રિજ કિશોર ગુપ્તાએ જણાવ્યું, “આ પહેલ બરડા વન્યજીવ અભયારણ્યની જૈવવિવિધતાને પુનઃસ્થાપિત અને સમૃદ્ધ કરવા માટે એક મુખ્ય પગલું છે. ભૂતકાળમાં પણ આ ચિત્તલ અહીં વસવાટ કરતા હતા અને તેમનો ફરીથી પ્રવેશ વૈજ્ઞાનિક રીતે મહત્વપૂર્ણ છે અને તે વસવાટના પુનઃરુત્થાન માટે પણ એક સંકેત છે.”
પોરબંદર જિલ્લામાં 192.31 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું બરડા વન્યજીવ અભયારણ્ય જૈવિક રીતે સમૃદ્ધ આશ્રયસ્થાન છે. વિવિધ વનસ્પતિ સંગ્રહ માટે જાણીતું અભયારણ્ય વિવિધ વન્યજીવોના વસવાટ સ્થાપવામાં સહાયક બન્યું છે, જે વન્યજીવનની વિશાળ શ્રેણીને ટકાવી રાખે છે. રાજ્ય સરકારના ડેટા અનુસાર, બરડામાં ચિત્તા, ઝરખ, વરુ, શિયાળ અને જંગલી ડુક્કર જેવા શિકારી પ્રાણીઓ ઉપરાંત રોઝ (નીલગાય) જેવા શાકાહારી પ્રાણીઓની પણ ઘણી વસતિ છે. આ અભયારણ્યમાં સ્પોટેડ ઇગલ અને ક્રેસ્ટેડ હોક-ઇગલ સહિત અનેક દુર્લભ અને લુપ્તપ્રાય પક્ષીઓની પ્રજાતિઓ પણ રહે છે, જે તેને શિકારી અને અન્ય જંગલ-આશ્રિત પક્ષીઓ માટે એક મહત્વપૂર્ણ આશ્રય બનાવે છે.
ઐતિહાસિક રીતે, બરડામાં સાંભર, ચિત્તલ અને ચિંકારાની વસતિ ખૂબ હતી, જે સમય જતાં રહેઠાણના વિભાજન અને અન્ય ઇકોલોજીકલ દબાણને કારણે ઘટી ગઈ છે. અભયારણ્યના અખંડ નિવાસસ્થાન અને ઇકોલોજીકલ ક્ષમતાને ઓળખીને, વન વિભાગે આ મૂળ શાકાહારી પ્રાણીઓને ફરીથી રજૂ કરવાના પ્રયાસો શરૂ કર્યા છે, જેનો હેતુ ટ્રોફિક સંતુલન પુનઃસ્થાપિત કરવાનો અને કાર્યાત્મક સંરક્ષણ લેન્ડસ્કેપ તરીકે અભયારણ્યની ભૂમિકાને મજબૂત કરવાનો છે.
