ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સાઉદી અરેબિયાને F-35 આપશે

અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સોમવારે જાહેરાત કરી હતી કે તેઓ સાઉદી અરેબિયાને F-35 ફાઇટર જેટના વેચાણને મંજૂરી આપશે. તેમણે સાઉદી ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાનની વ્હાઇટ હાઉસ મુલાકાતના એક દિવસ પહેલા જ આ જાહેરાત કરી હતી. 17 નવેમ્બરના રોજ ઓવલ ઓફિસમાં પત્રકારો સાથે વાત કરતા ટ્રમ્પે કહ્યું હતું કે, “હું કહીશ કે અમે તે કરીશું, અમે F-35 વેચીશું.” આશ્ચર્યજનક રીતે, પેન્ટાગોન ગુપ્તચર અધિકારીઓ અને મુખ્ય પ્રાદેશિક સાથીઓ દ્વારા સોદાના ગંભીર જોખમો અંગે વારંવાર ચિંતાઓ હોવા છતાં આ નિવેદન આવ્યું છે. દરમિયાન, ટ્રમ્પની જાહેરાત બાદ ઇઝરાયલ અને ભારત તણાવમાં છે.

 

ખરેખર, તે જ દિવસે (17 નવેમ્બર), ઇઝરાયલી સંરક્ષણ દળો (IDF) એ તેના રાજકીય નેતૃત્વને એક ઔપચારિક સ્થિતિ પત્ર રજૂ કર્યો, જેમાં વેચાણનો સખત વિરોધ કરવામાં આવ્યો. દસ્તાવેજમાં ચેતવણી આપવામાં આવી હતી કે તે ઇઝરાયલની પ્રાદેશિક ગુણવત્તાયુક્ત લશ્કરી ધાર (QME) ને નબળી બનાવી શકે છે. તેમાં સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું છે કે ઇઝરાયલની હવાઈ શ્રેષ્ઠતા સંપૂર્ણપણે પાંચમી પેઢીના સ્ટીલ્થ વિમાનોની વિશિષ્ટ ઍક્સેસ પર આધારિત છે, અને લાંબા અંતરના ગુપ્ત કામગીરીની સફળતા આના પર નિર્ભર છે. Ynet દ્વારા મેળવેલા IDF મૂલ્યાંકન મુજબ, સાઉદી અરેબિયા દ્વારા F-35s મેળવવાથી ઇઝરાયલની હવાઈ શ્રેષ્ઠતા જોખમમાં મૂકાશે એટલું જ નહીં, પરંતુ ઉત્પાદન રેખાઓ પર વધારાના દબાણને કારણે ઇઝરાયલના વધારાના સ્ક્વોડ્રન માટેના ઓર્ડરમાં પણ વિલંબ થઈ શકે છે.

નોંધનીય છે કે, યુએસ કાયદો ઇઝરાયલને આરબ દેશો પર ગુણાત્મક લશ્કરી લાભની ગેરંટી આપે છે, પરંતુ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે હજુ સુધી સ્પષ્ટ કર્યું નથી કે બદલામાં ઇઝરાયલને કઈ વધારાની ક્ષમતાઓ પ્રાપ્ત થશે. દરમિયાન, એક ગુપ્ત સંરક્ષણ ગુપ્તચર એજન્સી (DIA) ના અહેવાલમાં પહેલાથી જ ચેતવણી આપવામાં આવી છે કે જો આ વેચાણ પૂર્ણ થાય છે, તો ચીન રિયાધ અને બેઇજિંગ વચ્ચે ઝડપથી મજબૂત થઈ રહેલા સંરક્ષણ સંબંધોને ધ્યાનમાં રાખીને F-35 ની અદ્યતન ટેકનોલોજી મેળવી શકે છે. ચીન સાઉદી અરેબિયાનો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર છે, અને બંને દેશોએ તાજેતરના વર્ષોમાં સંયુક્ત નૌકાદળ કવાયતો પણ કરી છે.