ઇઝરાયલ: વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂની ગઠબંધન સરકાર સંકટમાં છે કારણ કે બુધવારે વિપક્ષે સંસદ ભંગ કરવાનું બિલ રજૂ કર્યું. તેનું કારણ તેમના સાથી અલ્ટ્રા-ઓર્થોડોક્સ (અલ્ટ્રા-ઓર્થોડોક્સ અથવા ‘હરેડી’) પક્ષોનો ગુસ્સો છે. આ પક્ષોએ ધમકી આપી છે કે જો ધાર્મિક વિદ્યાર્થીઓને લશ્કરી સેવામાંથી મુક્તિ આપતો કાયદો પસાર નહીં થાય, તો તેઓ સંસદ ભંગ કરવાના પ્રસ્તાવ (નેસેટ)ને ટેકો આપશે.
તાજેતરના દિવસોમાં, આ વિવાદને ઉકેલવા માટે ગઠબંધનના નેતાઓ વચ્ચે અનેક રાઉન્ડની વાતચીત થઈ છે. આ મુદ્દો દાયકાઓથી ઇઝરાયલી રાજકારણમાં વિવાદનું કારણ રહ્યો છે, પરંતુ હમાસ સાથેના યુદ્ધના 21મા મહિનામાં તે વધુ સંવેદનશીલ બન્યો છે.
જો દરખાસ્ત પસાર થઈ જાય તો પણ સરકાર તાત્કાલિક પડી જશે નહીં
સરકારી સૂત્રો હજુ પણ આશા રાખે છે કે સમાધાન થઈ શકે છે. મંગળવારે, ઇઝરાયલી મીડિયાએ અહેવાલ આપ્યો કે સંસદ ભંગ કરવાના પ્રસ્તાવને એક અઠવાડિયા માટે મુલતવી રાખવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. જો આ પ્રસ્તાવ પસાર થઈ જાય તો પણ સરકાર તાત્કાલિક પડી જશે નહીં કારણ કે સંસદ ભંગ કરવાના બિલને કાયદો બનતા પહેલા ચાર રાઉન્ડ મતદાનમાંથી પસાર થવું પડશે.
નેતન્યાહૂના ગઠબંધનમાં રહેલા બંને અતિ-રૂઢિચુસ્ત પક્ષો આ મુદ્દા પર ખૂબ ગુસ્સે છે. 2017માં, ઇઝરાયલની સુપ્રીમ કોર્ટે ધાર્મિક વિદ્યાર્થીઓને લશ્કરી સેવામાંથી મુક્તિ આપવાને ગેરબંધારણીય જાહેર કર્યું હતું. ત્યારથી, ઘણી સરકારો આ અંગે કોઈ નવો કાયદો પસાર કરી શકી નથી.
સાથી પક્ષોએ પણ વિરોધ કર્યો
ગયા અઠવાડિયે, નાના પક્ષ ‘યુનાઇટેડ તોરાહ યહૂદિઝમ’ એ જાહેરાત કરી હતી કે જો કોઈ ઉકેલ નહીં મળે, તો તે સંસદ ભંગ કરવાના પક્ષમાં મતદાન કરશે. સોમવારે, મોટા પક્ષ ‘શાસ’ એ પણ ચેતવણી આપી હતી કે જો બુધવાર સુધીમાં કોઈ ઉકેલ નહીં મળે, તો તે દરખાસ્તના સમર્થનમાં પણ મતદાન કરશે.
‘શાસ’ ના પ્રવક્તા આશેર મેદિનાએ ઇઝરાયલી પબ્લિક રેડિયોને જણાવ્યું હતું કે, ‘અમે જમણેરી સરકારને ઉથલાવી પાડવા માટે ખુશ નથી, પરંતુ હવે અમે એક પ્રકારના ભંગાણના બિંદુ પર આવી ગયા છીએ. જો છેલ્લી ઘડીએ કોઈ ઉકેલ નહીં મળે, તો શાસ સંસદ ભંગ કરવા માટે મતદાન કરશે.’
રાજકીય કટોકટી મહિનાઓ સુધી ચાલી શકે છે
અધિકારીઓ કહે છે કે સંસદ ભંગ કરવાની સમગ્ર પ્રક્રિયા અઠવાડિયા કે મહિનાઓ સુધી ચાલી શકે છે. ગઠબંધને સમય બચાવવા માટે બુધવારે સંસદના કાર્યસૂચિમાં ડઝનબંધ અન્ય બિલ ઉમેર્યા. નેતન્યાહૂની ‘લિકુડ’ પાર્ટી સમિતિને પણ નિયંત્રિત કરે છે જે નક્કી કરશે કે પ્રસ્તાવ કેટલી ઝડપથી આગળ વધશે.
