એન્ડ ઓફ લાઇફ (EOL) એટલે કે દિલ્હીમાં 10 વર્ષ જૂના ડીઝલ અને ૧૫ વર્ષથી વધુ જૂના પેટ્રોલ વાહન માલિકોને મંગળવારે રાહત મળી છે, પરંતુ આ રાહત લાંબા સમય સુધી ટકવાની નથી, કારણ કે ઈંધણ ન આપવાની અને દંડ ફટકારવાની યોજના ફક્ત 1 નવેમ્બર સુધી મુલતવી રાખવામાં આવી છે. પરંતુ 1 નવેમ્બરથી કડક નિયમો લાગુ કરવામાં આવશે, જેની અસર દિલ્હી સહિત એનસીઆરના ૫ જિલ્લાઓમાં પણ પડશે.
CAQM એ મંગળવારે યોજાયેલી બેઠકમાં જણાવ્યું હતું કે તેલ પ્રતિબંધ યોજના હવે ૧ નવેમ્બર, ૨૦૨૫ થી દિલ્હી, ગુરુગ્રામ, ફરીદાબાદ, ગાઝિયાબાદ, સોનીપત અને ગૌતમબુદ્ધ નગર સહિત એનસીઆરના ૫ શહેરોમાં લાગુ થશે. એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટ કમિશન (CAQM) એ પર્યાવરણ સચિવ સાથેની બેઠક બાદ આ નિર્ણય લીધો છે. કમિશને તેના આદેશ નંબર 89 (નિર્દેશ 89) માં સુધારો કર્યો છે અને સ્પષ્ટ કર્યું છે કે એન્ડ-ઓફ-લાઇફ (EoL) વાહનો સામે કાર્યવાહી હવે 1 નવેમ્બર, 2025 થી શરૂ કરવામાં આવશે.
નો ઇંધણ નીતિ શું છે?
આ નીતિ હેઠળ, જે વાહનોએ EoL (એન્ડ-ઓફ-લાઇફ) એટલે કે નિર્ધારિત વય મર્યાદા પૂર્ણ કરી છે તેમને ઇંધણ આપવામાં આવશે નહીં, જેથી તેઓ રસ્તા પર દોડી ન શકે. તેનો હેતુ વાયુ પ્રદૂષણને નિયંત્રિત કરવાનો છે.
આ નિર્ણય શા માટે લેવામાં આવ્યો?
CAQM એ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આ નિર્ણય પાછો ખેંચવામાં આવ્યો નથી, પરંતુ હાલમાં જે તકનીકી અને વ્યવહારુ પડકારોનો સામનો કરી રહ્યા છે તેને દૂર કરવા માટે થોડો વધારાનો સમય આપવામાં આવ્યો છે. આનાથી રાજ્ય સરકારો અને સંબંધિત એજન્સીઓને વધુ સારી રીતે તૈયારી કરવાની તક મળશે.
હવે શું થશે?
હવે દિશા 89 1 નવેમ્બર, 2025 થી દિલ્હી સહિત NCR ના 5 અન્ય જિલ્લાઓમાં સંપૂર્ણપણે લાગુ કરવામાં આવશે. આ હેઠળ, જૂના વાહનોને ઇંધણ સ્ટેશનો પરથી ઇંધણ મળશે નહીં અને કાર્યવાહી શરૂ કરવામાં આવશે. CAQM ના આ પગલાને વાયુ પ્રદૂષણ નિયંત્રણ તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પહેલ માનવામાં આવે છે, જેના કારણે આગામી દિવસોમાં દિલ્હી-NCR ની હવા વધુ સ્વચ્છ બની શકે છે.
દિલ્હીમાં 1 જુલાઈથી જૂના વાહનો પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો
દિલ્હીમાં 1 જુલાઈથી જૂના વાહનો માટે ઇંધણ બંધ કરવામાં આવ્યું હતું. ઉપરાંત, જો આવા વાહનો રસ્તા પર જોવા મળે તો 10,000 રૂપિયાનો દંડ વસૂલવામાં આવી રહ્યો હતો. વાહન માલિકોના ભારે વિરોધ બાદ, દિલ્હી સરકારના મંત્રી મનજિંદર સિંહ સિરસાએ CAQM ને પત્ર લખીને નવેમ્બર સુધીમાં આ યોજના લાગુ કરવા અને અન્ય શહેરો સાથે તેને લાગુ કરવા તાકીદ કરી. સરકારનું માનવું હતું કે હાલની સિસ્ટમમાં ખામી છે અને તે હાલમાં વ્યવહારુ નથી.
