નવી દિલ્હીઃ સુપ્રીમ કોર્ટે મુસ્લિમ સમુદાય- ખાસ કરીને દાઉદી વહોરા સમુદાયમાં લાંબા સમયથી ચાલતી મહિલાઓના ખતના (Female Genital Mutilation – FGM)ની પ્રથાને પ્રતિબંધિત કરવાની માગ કરતી અરજી પર વિચારવાની સહમતી આપી છે. કોર્ટે આ ક્રૂર પ્રથાને માનવાધિકારો અને બાળકોના અધિકારોનું ઉલ્લંઘન ગણાવી તેને ખતમ કરવાની દિશામાં મહત્વપૂર્ણ પગલું ભર્યું છે.
કેન્દ્ર સરકારને નોટિસ જારી
જસ્ટિસબી. વી. નાગરત્ના અને જસ્ટિસ આર. મહાદેવનની ખંડપીઠે આ સંવેદનશીલ મુદ્દે સુનાવણી કરતાં કેન્દ્ર સરકાર અને અન્ય સંબંધિત પક્ષોને નોટિસો જારી કરી છે. કોર્ટે આ અરજી સ્વીકારી તમામ પક્ષોથી તેનો જવાબ માગ્યો છે.
NGO દ્વારા અરજી દાખલ
આ અરજી ‘ચેતના વેલ્ફેર સોસાયટી’ નામની બિનસરકારી સંસ્થા (NGO) દ્વારા દાખલ કરવામાં આવી છે. આ અરજામાં સ્પષ્ટ દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આ પ્રથા ઇસ્લામનો અનિવાર્ય ભાગ નથી. આ અરજીમાં દલીલ કરવામાં આવી છે કે આ પ્રથા ધાર્મિક રીતે ફરજિયાત નથી અને પરંપરાને નામે તેને ચાલુ રાખી શકાતી નથી. આ પ્રથાને બાળકના મૂળભૂત અધિકારો અને શારીરિક અખંડિતતાનું ગંભીર ઉલ્લંઘન ગણાવવામાં આવ્યું છે.
કાયદા અને માનવાધિકારોનો ભંગઆ અરજીએ આ પ્રથાને કાનૂની રીતે પણ ગેરકાયદે ગણાવી છે. આ અરજીમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે POCSO (યૌન ગુનાઓથી બાળકોનું રક્ષણ) અધિનિયમ મુજબ કોઈ સગીરના જનનંગોને બિન-ચિકિત્સાકીય કારણોસર સ્પર્શ કરવો અથવા કોઈ પ્રક્રિયા કરવી કાયદાનું સ્પષ્ટ ઉલ્લંઘન છે. અરજીમાં તેનો પણ ઉલ્લેખ છે કે વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા (WHO) મહિલાઓના ખતનાને યુવતીઓ અને મહિલાઓના માનવાધિકારોનું ગંભીર ઉલ્લંઘન ગણાવી ચૂકી છે અને વૈશ્વિક સ્તરે તેના પ્રતિબંધની માગ કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટનું આ પગલું દેશમાં FGM જેવી પ્રથાઓ પર રોક લગાવવા અને મહિલાઓની શારીરિક સ્વાયત્તતાનું રક્ષણ કરવા માટે એક નિર્ણાયક વળાંક સાબિત થઈ શકે છે.
